Жительницу Шумилинского района Евгению Егоровну Лазареву в 16 лет фашисты угнали в Германию з вёскі Зямцы

“У чужым краі адчувалі сябе рабамі”
Яўгенія Ягораўна Лазарава з вёскі Зямцы сёлета будзе святкаваць свой 90-гадовы юбілей.
“Да вайны наша сям’я жыла ў вёсцы Ставіца. Мне было 16 гадоў, калі паліцаі сабралі  хлопцаў і дзяўчат з блізляжачых вёсак. Разам з сяброўкамі Зінай, Марыяй і Надзяй была ў гэтым спісе і я. Нас спачатку завезлі ў нейкі будынак у Шуміліне, а потым везлі з перасадкамі на цягніках. 65 дзяўчат з нашага раёна трапілі ў г. Шверын, што ў Германіі. Рассялілі нас у баракі, спалі  мы на нарах. Даілі кароў, даглядалі агарод, шылі маскіровачныя сеткі для самалётаў. Шчыра кажучы, адчувалі сябе ў чужым краі рабамі. Кармілі нас баландой з буракоў і капустай”,  – расказала Яўгенія Ягораўна.
Яна лічыць шчасцем, што не захварэла там. Згадала, што хворых дзяўчат везлі быццам бы на лячэнне, а на самой справе немцы і не збіраліся траціць на іх лякарствы   – хворых адпраўлялі ў канцэнтрацыйныя лагеры, а адтуль ужо ніхто не вяртаўся.
Я. Я. Лазарава прабыла ў Германіі тры гады. “Здавалася, што прайшла там большая палова майго жыцця, – кажа жанчына. – Вельмі радавалася, калі нас вызвалілі. Нават не верылася, што зноў апынуся дома. Але на Радзіме чакала гора. Мой бацька загінуў на фронце, маці памерла. Родны дом без іх здаўся мне пустым. Суседзі накармілі мяне шчаўем. Я паплакала і пайшла сама яго збіраць – вельмі ж хацелася есці”.
Вось такую гісторыю свайго юнацтва Яўгенія Ягораўна расказала сваім шасцярым дзецям. Дзевяцера ўнукаў і шасцёра праўнукаў таксама ведаюць, што іхняя бабуля і прабабуля была ў Германіі.
“Вайна – гэта самае страшнае, – кажа Я. Я. Лазарава. – Нікому не пажадаю перажыць такія нягоды. Галоўнае ў жыцці – гэта мірнае неба над галавой”.
Ларыса ЗАЙЦАВА.
Надрукавана ў №55 ад 22.07.2014 г.